Pałac w Sztynorcie

mar 13, 2020 | Projekty

Od stycznia 2019 roku Fundacja Sztuka Wolności uczestniczy w grupie roboczej utworzonej przy ambasadzie RFN w Warszawie a mającej na celu rewitalizację pałacu w Sztynorcie.

W prace koncepcyjne grupy roboczej zaangażowały się osoby posiadające wiedzę ekspercką w dziedzinach takich jak konserwacja zabytków, historia, kulturoznawstwo.  Przewodniczącą grupy jest konsul generalna RFN Cornelia Pieper. Grupa działa przy ambasadzie RFN w Warszawie, gdzie w miarę możliwości także odbywa swoje spotkania.

19 sierpnia 2021 roku, podczas spotkania grupy roboczej „Sztynort” Sztynorcie powołano grupę ekspercką do spraw opracowania koncepcji użytkowania pałacu w Sztynorcie pod kątem merytorycznym. Grupa ta, do której powołano także prezeskę Fundacji Sztuka Wolności Olgę Żmijewską, ukończyła swoją pracę w sierpniu 2022 roku. Następnie pod redakcją profesorów Roberta Traby i Dietera Bingena opracowano obszerny tekst koncepcji użytkowania pałacu po jego rewitalizacji. Zespół redakcyjny, w którego skład wchodziła Olga Żmijewska, zdecydował się na wydanie koncepcji w trzech różnych formatach – obszernej broszury w formacie A4, skróconej wersji tekstu w formacie A5 oraz małej składanej ulotki. Każda z trzech publikacji dostępna jest w językach polskim i niemieckim. Fundacja Sztuka Wolności jest jednym z wydawców. Druk materiałów otrzymał dofinansowanie Ambasady RFN w Warszawie, natomiast projekt graficzny został wykonany przez ostródzką agencję Zabart.com.

Zapraszamy do pobrania tych publikacji w wersji cyfrowej:

Rozszerzona koncepcja użytkowania pałacu Sztynort. Miejsce historyczne i Forum Dialogu Europejskiego
Koncepcja użytkowania pałacu Sztynort. Miejsce historyczne i Forum Dialogu Europejskiego (wersja skrócona)
Koncepcja użytkowania pałacu Sztynort. Miejsce historyczne i Forum Dialogu Europejskiego (ulotka)

Wspólnymi siłami przywracamy dawny blask i jednocześnie nadajemy nowy charakter posiadłości należącej niegdyś rodu von Lehndorff.
Dzięki tej inicjatywie prace w pałacu już trwają i toczą się pod nadzorem konserwatorów zabytków oraz pod kierownictwem inżyniera prof. Wolframa Jägera. Na przestrzeni ostatnich kilku lat niemiecki Bundestag przyznał łącznie około 2 miliony euro na cele rewitalizacyjne. Polski rząd również angażuje się w ratowanie zabytku i w 2023 roku na renowację elewacji zarezerwowano 1 300 000 złrządowego Programu Odbudowy Zabytków. To wielki sukces wieloletnich wysiłków osób skupionych wokół pałacu, które wnoszą swój wkład pro bono. 

Grupa ekspercka ds. opracowania koncepcji użytkowania pałacu w Sztynorcie pracowała w sześciu podgrupach. Pięć z nich związanych było z okresami historycznymi, o których opowiadać ma część dokumentacyjna pałacu (m.in. okres wojenny wraz z ruchem oporu i próbą zamachu na Adolfa Hitlera w pobliskim Wilczym Szańcu oraz okres powojenny, w którym pałac mieścił przedszkole i PGR). Szósta podgrupa nosiła nazwę „Academia Masuria” i zajmowała się opracowaniem koncepcji organizacji, która będzie miała swoją siedzibę w pałacu. To w tej grupie uczestniczyła Olga Żmijewska, która wnosiła swoje doświadczenia i perspektywę kobiety oraz aktywistki z obszarów wiejskich na terenie Mazur. O jej perspektywie i doświadczeniach w tej pracy mogą Państwo przeczytać w artykule autorstwa Olgi Żmijewskiej, który ukazał się w tomie 20/2023 pisma Masovia, opublikowanym w czerwcu 2023 roku. Artykuł publikujemy na naszym blogu, tutaj.

Pałac w Sztynorcie jest nie tylko perłą architektoniczną otoczoną pięknym, kilkusetletnim parkiem. To przede wszystkim miejsce historyczne, związane z niemieckim ruchem oporu. To między innymi w tym pałacu prowadzono tajne rozmowy i planowano zamach na Adolfa Hitlera w Wilczym Szańcu, którego próbę przeprowadzono 20 lipca 1944 roku z udziałem Heinricha von Lehndorffa. 

Dla wielu osób Sztynort/Steinort stał się wówczas miejscem symbolicznym, realizującym europejską ideę pokoju i wspólnoty.

Fundacja Sztuka Wolności – ze względu na swoją misję – współtworzy wieloletni program kulturalno-edukacyjny dla pałacu. Pierwsze działania, w których fundacja wzięła udział, odbyły się w sierpniu 2020 r. Piszemy o nich na bieżąco w Aktualnościach. 

Będąc organizacją promującą koncepcję wolności, wierzymy, że wspólna historia i wspólne dziedzictwo kulturowe to cenna skarbnica, z której możemy czerpać bez względu na narodowość, język ojczysty, płeć czy wiek. Jest to dziedzictwo europejskie, które warto pielęgnować.